Nguyên nhân & cách khắc phục máy khi sập nguồn
Th7
Máy tính bị sập nguồn nhiều lần, tắt đột ngột có sao không? Làm thế nào để sửa lỗi hiện tượng máy tính/laptop bị tắt nguồn nhiều lần?
Các dòng máy tính hiện nay vẫn hay xảy ra tình trạng bị sập nguồn đột ngột. Các hãng máy tính (Dell, Asus, HP, Lenovo…) luôn có tính năng để nhận biết được hiện tượng sập nguồn này. Tuy nhiên, khi máy tính bị vượt quá ngưỡng cho phép của nó thì hiện tượng sập nguồn vẫn sẽ xảy ra.
Có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng máy tính bị sập nguồn. Nhưng những nguyên nhân chính và cách xứ lý cho hiện tượng này thì đã được Tin học Duy Khang đề cập trong bài viết này.
Máy tính bị sập nguồn nhiều có sao không?
Các hãng sản xuất máy tính luôn tính toán để hiện tượng sập nguồn không gây ảnh hưởng tới hệ thống máy tính. Thực nghiệm từ dòng máy Lenovo G460 cho thấy, laptop này bị sập nguồn hơn 700 lần/năm (tức 2 lần/ngày) nhưng không gây ra bất kỳ lỗi hệ thống nào.
Điều này để cho bạn thấy rằng nếu hiện tượng này xảy ra thì cũng đừng quá hoang mang. Vì đây là một hiện tượng rất bình thường trên máy tính.
Nếu lâu lâu sập nguồn một vài lần cũng không sao cả, nhưng tình trạng diễn ra thường xuyên thì bạn nên cẩn thận. Vì có thể hiện tượng này sẽ gây ra một số lỗi sau đây:
- Khi khởi động sẽ load chậm hơn (do máy phải chạy tính năng soát lỗi).
- Có thể gây hỏng ổ cứng nếu tình trạng sập nguồn diễn ra nhiều lần.
- Làm hỏng, cháy khe cắm RAM.
- Chập, cháy bảng main của máy tính.
- Tuổi thọ pin có thể bị giảm sút do nguồn điện sập đột ngột.
Nguyên nhân và cách khắc phục máy tính bị sập nguồn
Đang sử dụng máy tính bỗng nhiên nó bị sập nguồn. Bạn sẽ cảm thấy khó chịu vì điều này ít nhiều gây ảnh hưởng đến công việc. Có tới 12 nguyên nhân máy tính/laptop bị tắt nguồn đột ngột.
1. Nguồn điện thiếu ổn định
– Nguyên nhân: Nguồn điện không ổn định sẽ làm cho máy tính bị sập nguồn không phải là điều hiếm. Có trường hợp sử dụng ở nhà thì bị sập nguồn, nhưng mang đến chỗ khác thì vẫn sử dụng được rất bình thường.
Bạn cần kiểm tra điện áp đầu vào cung cấp cho bộ nguồn. Nếu bộ nguồn tốt thì máy tính sẽ được cung cấp luồng điện sạch. Có ý kiến cho rằng, nguồn điện càng cao sẽ càng tốt. Điều này chưa hẳn đã đúng, vì điều quan trọng nhất là nguồn điện phải được ổn định.
– Cách khắc phục: Kiểm tra tổng thể nguồn điện trong nhà mình, nếu hiện tượng sập nguồn vẫn xảy ra, thì nguyên nhân chắc chắn từ bên trong máy tính. Lúc này, bạn cần theo dõi tình trạng dẫn điện của bộ nguồn có ổn không? Có thể kiểm tra sơ bộ nguồn dẫn điện của bộ nguồn bằng phần mềm như: Speedfan…
2. Bị sập nguồn do PIN hỏng, bị chai PIN
– Nguyên nhân: PIN laptop cũng là nguyên nhân phổ biến khiến laptop bị sập nguồn. PIN dùng lâu bị chai hỏng khiến laptop không thể tích đủ điện, đến một ngày nào đó hiện tượng sập nguồn có thể xảy ra.
Bạn cần kiểm tra xem có phải nguyên nhân do PIN hay không, bằng cách tháo PIN ra, sau đó cắm Adapter (sạc) để kiểm tra. Nếu cắm sạc mà máy vẫn hoạt động thì PIN đã có vấn đề. Ngoài ra, bạn nên quan sát các đèn báo trên laptop, nếu đèn nhấp nháy đỏ rồi tắt thì chứng tỏ PIN có vấn đề.
3. Do lỗi Sạc
– Nguyên nhân: Nếu sử dụng bộ sạc đã quá cũ, các linh kiện bên trong sạc sẽ không còn được tốt. Lúc này, máy tính sẽ không được cung cấp đủ nguồn điện, dẫn đến hiện tượng sập nguồn sẽ xảy ra.
– Cách khắc phục: Sử dụng thiết bị đo lường điện để kiểm tra nguồn điện bên trong sạc. Nếu bạn không thể thao tác thì nên đưa tới trung tâm sửa chữa để kịp thời sữa chữa. Trường hợp mà sạc đã bị hỏng nặng, thì đừng ngần ngại trang bị cho máy tính của mình một bộ sạc mới nhé.
4. Máy tính chạy quá nhiều chương trình
– Nguyên nhân: Mặc dù Windows là hệ điều hành đa nhiệm, nhưng khi máy tính chạy quá nhiều chương trình cùng lúc, điều này sẽ làm hệ thống máy tính bị quá tải. Lúc này thành phần như: RAM, CPU sẽ tăng cao (CPU tăng mức 100% trong thời gian lâu) thì hiện tượng sập nguồn sẽ xảy ra.
– Cách khắc phục: Tắt bớt các chương trình không cần thiết, loại bỏ ứng dụng chạy ngầm trong hệ thống. Không nên cài đặt quá nhiều tiện ích vào trình duyệt, xem video Youtube, Facebook… thì chỉ nên xem ở mức vừa phải (480p, 720p…).
Nếu dòng máy cấu hình thấp nhưng bạn lại cài các chương trình nặng nề như game đồ họa cao (Pes, đột kích…), các ứng dụng chiếm nhiều tài nguyên (Bluestacks, Photoshop…)… thì sẽ làm cho hiện tượng sập nguồn xảy ra thường xuyên hơn.
Trong máy tính có chương trình Windows Task Manager, bạn nên giám sát quá trình hoạt động của CPU, Memory RAM bằng chương trình này. Khi thấy CPU, RAM tăng quá cao, bạn cần kịp thời tắt các chương trình gây ảnh hưởng.
5. Bị nhiễm Virus
– Nguyên nhân: Nếu máy tính bị nhiễm virus có thể dẫn đến hiện tượng bị sập nguồn đột ngột. Virus xâm nhập vào máy tính có thể khiến máy tính tự tắt hoặc restart lại liên tục.
– Cách khắc phục: Sử dụng những phần mềm diệt virus tốt nhất. Hiện nay, có nhiều chương trình diệt virus để giúp bảo vệ máy tính hiệu quả như: Avast, AVG, Avira, BKAV…
6. Do phần mềm diệt Virus
– Nguyên nhân: Phần mềm diệt virus đem lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ hệ thống máy tính. Nhưng chính phần mềm diệt virus này khi chạy trực tiếp trên nền thời gian thực, lại chính là “một trong những nguyên nhân chính” khiến máy tính bị sập nguồn đột ngột. Vì lúc này phần mềm diệt virus nó đang ngốn tài nguyên RAM, CPU là rất nhiều.
– Cách khắc phục: Lựa chọn phần mềm diệt Virus nhẹ nhất. Hoặc nếu sử dụng chỉ để lướt web, xem phim, làm văn phòng… thì bạn cân nhắc không nên cài phần mềm diệt Virus vào máy tính.
7. Hệ điều hành Windows bị lỗi
– Nguyên nhân: Hệ điều hành Windows bị lỗi không chỉ gây ảnh hưởng tới hiệu suất máy tính, mà nó còn có thể xảy ra hiện tượng bị sập nguồn.
Khi máy bị lỗi Win sẽ khiến một số chương trình không thể chạy được. Ổ cứng cũng liên quan tới hệ điều hành bị lỗi, đó là do khi chạy các chương trình mà ổ cứng bị bad sector, thì một số tập tin bị lỗi trong vùng bị lỗi của ổ cứng. Điều này ít nhiều làm hệ thống hoạt động không ổn định, dễ xảy ra xung đột và máy tính tự động tắt nguồn nhiều lần.
– Cách khắc phục: Đối với lỗi bad sector của ổ cứng, bạn sử dụng chương trình HDD Regenerator trong đĩa Hiren Boot để kiểm tra. Sử dụng phần mềm RepairDisk Manager để giám sát tốt hơn.
8. Do lỗi bộ nhớ RAM
– Nguyên nhân: RAM là thành phần rất quan trọng trong máy tính. Nếu RAM bị lỗi, bị lỏng sẽ dễ xảy ra hiện tượng desktop chuyển sang màn hình xanh, bị treo hoặc bị đơ. Hoặc khiến máy tính bị sập nguồn và bật lại không lên màn hình.
– Cách khắc phục: Bạn mở máy tính, sau đó kiểm tra các thanh RAM được gắn bên trong máy tính xem đã khớp với vị trí các khe cắm chưa. Nhưng trước đó, bạn nên lau sạch sẽ các thanh RAM bằng cách dùng bình xịt khí nén để thổi bay bụi bẩn tích tụ trên các khe cắm RAM.
9. Chip VGA lỗi gây tỏa nhiệt bất thường
– Nguyên nhân: Đối với một số dòng Laptop có card VGA đồ họa rời, card đồ họa onboard Nvidia hay ATI – INTEL. Sau vài năm sử dụng, Laptop dễ bị lỗi chipset và gây ra hiện tượng tỏa nhiệt ở nhiệt độ cao (có thể lên tới 70-80 độ). Điều này dễ khiến máy tính bị sập nguồn đột ngột.
– Cách khắc phục: Nếu vấn đề do card VGA đồ họa rời, bạn có thể dựa vào mức độ hư hại để đưa ra phương án giải quyết hợp lý.
Có thể khắc phục bằng cách tra keo tản nhiệt nếu ở mức độ nhẹ. Nhưng trường hợp bị nặng rồi (ví dụ: không lên màn hình, bị sập nguồn liên tục…), thì điều này chứng tỏ VGA đã bị hỏng. Lúc này bạn cần phải thay thế bằng một loại VGA mới.
10. Do mạch cảm biến nhiệt độ báo sai
– Nguyên nhân: Mạch cảm biến nhiệt độ có chức năng khởi động các hoạt động của quạt Laptop, để giúp điều chỉnh nhiệt độ cho máy tính luôn ở mức ổn định. Nếu mạch cảm biến bị hỏng, cũng đồng nghĩa là quạt sẽ không chạy được.
Trường hợp này thường xảy ra khi Laptop mới sử dụng được một thời gian ngắn (nhiệt độ chưa nóng đến mức vượt quy định – mới chỉ báo khoảng 30-40 độ), nhưng một lúc sau đã bị sập nguồn.
– Cách khắc phục: Sửa lại mạch cảm biến và thay chip trong hệ thống. Nếu tình trạng nặng thì cần thay một mạch cảm biến mới. Ngoài ra, bạn cũng nên trang bị một chiếc đế tản nhiệt hoặc tạo thủ công một quạt tản nhiệt tầm xa cỡ lớn để hạn chế nhiệt độ máy tăng cao.
11. Máy tính được kết nối quá nhiều thiết bị
– Nguyên nhân: Khi máy tính được kết nối quá nhiều thiết bị, cũng có thể xảy ra hiện tượng sập nguồn nhiều lần (mặc dù trường hợp này rất hiếm khi xảy ra).
Khi máy tính được kết nối nhiều thiết bị: Chuột, USB, bàn phím rời, loa ngoài, cooling pad… sẽ làm cho máy phải nhận thêm nhiều nhiệm vụ mới. Lúc này, nhiệt độ bên trong máy sẽ tăng cao và dễ xảy ra hiện tượng sập nguồn.
– Cách khắc phục: Bạn cần tắt bớt các thiết bị ngoại vi không cần thiết.
12. Do máy tính quá nóng
Ngoài nguyên nhân do phần mềm diệt Virus, thì sự nóng lên bên trong máy tính cũng là một trong những “nguyên nhân chính” khiến máy tính bị sập nguồn. Cụ thể, hiện tượng này bắt nguồn từ sự tỏa nhiệt của CPU. Khi nói về sự tỏa nhiệt của CPU sẽ có 4 nguyên nhân sau đây:
A. Sử dụng laptop trong thời gian dài
– Nguyên nhân: Chúng ta cần được nghỉ ngơi và máy tính cũng vậy. Nếu bạn cho nó hoạt động liên tục thì nhiệt độ trong máy càng ngày càng tăng cao. Trong khi các linh kiện điện tử lại rất nhạy cảm với nhiệt độ cao. Cho nên, tuổi thọ của các linh kiện trong máy tính cũng sẽ bị giảm xuống.
Ở bài Phân biệt các chế độ tắt máy: Hibernate, Sleep, Shutdown… thì chúng tôi cũng đã nói rõ cách sử dụng máy tính sao cho hợp lý. Bạn có thể tham khảo ở bài viết đó!
– Cách sửa chữa: Nếu tính chất công việc phải sử dụng máy tính trong thời gian dài. Vậy sau 12 tiếng bạn nên restart máy một lần (vào mùa đông), 8 tiếng (vào mùa hè). Việc làm này sẽ giúp reset lại các chương trình đã hoạt động trong thời gian lâu. Ngoài ra, bạn cũng nên giám sát nhiệt độ máy tính bằng phần mềm như: CrystalDiskInfo, CPU-Z.
B. Quạt tản nhiệt không hoạt động
– Nguyên nhân: Quạt tản nhiệt là thành phần “không thể thiếu” đối với bất kỳ máy tính/laptop nào. Quạt tản nhiệt giúp làm mát thanh dẫn nhiệt CPU. Nhờ có quạt tản nhiệt nên mọi luồng hơi nóng sẽ được đẩy ra bên ngoài môi trường. Tuy nhiên, nếu quạt tản nhiệt không còn hoạt động, điều này sẽ khiến hơi nóng tích tụ bao quanh CPU và sự nóng lên toàn bộ Laptop.
– Cách sửa chữa: Ghé sát tai vào Laptop để cảm nhận sự hoạt động của quạt tản nhiệt. Khi đã xác định rõ nguyên nhân, bạn sử dụng tu-nu-vít để mở laptop của mình ra. Sau đó, quan sát xem quạt có bị kẹt sạn, bụi bẩn hoặc đứt dây dẫn nguồn hay không. Và thực hiện lau chùi, tra dầu bôi trơn cho quạt để quạt hoạt động tốt hơn.
C. Do lỗ tản nhiệt bị nghẹt
– Nguyên nhân: Nếu không lau chùi bụi bẩn ở các lỗ tản nhiệt, thì sau một thời gian các lỗ tản nhiệt sẽ bị bịt kín. Lúc này, quạt có hoạt động tốt đến đâu nhưng các dòng khí nóng cũng không thể thoát ra được bên ngoài môi trường. Hơi nóng sẽ di chuyển ngược vào bên trong máy tính và gây nên sự nóng lên toàn cầu của CPU.
– Cách sửa chữa: Bạn nên có lịch trình trong việc vệ sinh laptop. Có thể sử dụng chổi triệt bụi chuyên nghiệp hoặc dùng máy xử lý bụi bẩn để vệ sinh cho máy tính.
D. Do keo tản nhiệt đã hết hạn
– Nguyên nhân: Keo tản nhiệt có nhiệm vụ làm cầu nối giữa lưng CPU và thanh tản nhiệt (bao phủ thanh đồng tản nhiệt được nối thẳng với CPU). Khi keo tản nhiệt đã hết tác dụng (bị khô, dẫn nhiệt kém…) thì laptop rất dễ bị sập nguồn.
– Cách sửa chữa: Có thể tháo rời máy tính (nên xem trước các video hướng dẫn trên Youtube). Sau đó, làm sạch bụi bẩn tích tụ tại phần keo tản nhiệt và tra keo mới lên chíp cho CPU. Tiện thể tra luôn keo tản nhiệt cho cả VGA rời (nếu có).
Kết luận
Ngoài những nguyên nhân kể trên, còn có một số nguyên nhân khác như: Đang Ghost hệ điều hành thì bị tắt nguồn, cắm sạc hoặc rút sạc bị tắt nguồn, đang chơi game bị tắt nguồn bật không lên, hay thậm chí chạm mạnh vào Desktop là có hiện tượng tự động restart một cách khó hiểu.
Nếu bạn thắc mắc máy tính đang dùng nếu thường xuyên bị sập nguồn có hại không? Thực tế, các dòng PC/Laptop (Dell, Sony VAIO, Lenovo, Acer, Apple…) hiện nay, đều có cơ chế để bảo vệ máy tính khi hiện tượng này xảy ra. Bạn cũng không nên quá lo lắng, nhưng khi sử dụng máy tính bạn cũng nên có ý thức bảo vệ, cẩn thận để máy tính của mình luôn bền tốt.
Tại sao máy tính hay bị tắt nguồn liên tục? Khi bạn đọc bài viết của Tin học Duy Khang chắc hẳn bạn đã hiểu rõ được nguyên nhân và cách khắc phục. Chúc bạn thành công!
